Нома

                                                              Нома

                                                             (ҳикоя)

                                          Маҷаллаи "Занони Тоҷикистон",  феврали соли 1989   

      Машина пардаи ҳарири боронро бурида дар назди бинои баландошёнае қарор гирифт ва аз он зани миёнасоле чатрро во намуда берун омад. Хам шуда ба гӯши ронанда чизе гуфт ва бӯсае бахшида ба самти даромадгоҳ раҳсипор гашт. Аз паёмдон рӯзномаву маҷаллаҳоро гирифта сарсарӣ аз назар гузаронида ба лифт даромад. Дар ошёнаи охирин хориҷ шуда дуру дароз анбонашро кофт ва билохир аз даруни майда чуйдаи зиёди бетартибона хобрафтаи занона калидро дарёфт. Борониашро кашида ба ойна наздик омада ба чеҳраи коҳидааш, ки далели ишратпарастиҳои бардавом буданд, зеҳн монд.

Гесуи аз пардозу ранги зиёди сунъӣ дода, ки латофати табииашро гум кардааст,

Рӯзе, ки Табиат мегирист

                                                       Рӯзе, ки Табиат мегирист

                                                                    (новелла)

    Чун шери жаён наъра мезад. Фиғон мекашид. Посгуно месохт. Ҳамчун ҷунунӣ гашта гӯр мекофт, решакан менамуд, пора мекард.
   Мерӯфт. Мебардошт. Мебурд. Мешикаст. Месӯхт...
   Бо зудии барқосо абри сияҳ симои хуршедро пӯшид. Фавран зулмоти ваҳмангез атрофро фаро гирифт. Дили кучаку оҷизӣ инсон ин сонияҳо аз тарсу ҳарос берун ҷастан мехост. Лаҳзае пас ханҷари оташини барқ синаи абрро дарид. Аз пайкари захмдоршуда фавораҳои хунин ҷӯш мезаданд...
   Мешорид... Мешорид... Мешорид...
   Мегирист... Мегирист... Мегирист...

Буте, ки дил мехӯрд

                                                           Буте, ки дил мехӯрд

                                                                    (новелла)

                                                                            

    Пироҳани нафис пайкари саврандомро ба оғӯш кашида аз ин гӯё чун Маҷнуни ба висол расида хушнуду масрур аст. Ангуштони нозуки акобирона ба даҳони латиф оҳиста пораи дили бирёнро мегузорад, дандонҳои оҷмонанд сонияе пас ба пора намудани он мепардозанд. Симои дилрабову падидае аз ғаму андӯҳи дунявиро дар хеш таҷассум насохта дар лаҳзаи нахустини дидор касро афсун намуда хирадро карахт месозад ва он ҳине ки ба худ омада ба таҳлили ин шоҳкории табиат оғоз менамоед, шуморо даҳшати ниҳоние фаро мегираду дар бадан рашъа медавад. Ин эъҷози зиндаи даҳр дар чашмони наргиси шаҳло сардии нафратангезеро нисбати инсон сабт намудааст. Маликае, ки азамати

Садбарге, ки аёми сармо бишукуфт

                                              Садбарге, ки аёми сармо бишукуфт
                                                                     (новелла)

                      

       Садои зангула аз интиҳои дарс паём дод. Ӯ ҳамоно банди андешаву хаёлоти хеш менишаст. Норозиёна китобу дафтарҳояшро гирд оварда аз зери миз дипломатро берун кашид. Дохили он садбарги сафедеро дида дар шигифт бимонд. Бо таҳайюр синфро аз назар бигзаронд, бидуни ӯ касе набуд. Зери гул табрикномаи мусаввире мехобид:
"Бениҳоят мамнунам, ки Язди офаридгар ту барин инсонеро андар ин рӯзи саид офаридаст. Маҳинбону, ин садбарг дар сафеди дили покатро мемонаду андар назокату латофат низ туро. Хоҳони онам, ки табассумҳои дилфиреб лабонатро, хандаҳои самими рухсораҳоятро ҳамеша мунаввар бисозанд". Ва дар анҷом:"Оне,

Қасос

                                                                         Қасос
                                                                  (ҳикояи ҳаҷвӣ)

   Дастони бону барин нафису латифашро пеши бар гирифта муддати тӯлоние кулбаро давр зад. Ногаҳ нигоҳаш ба китоби зебо ороишёфтаи рӯи миз афтод, фавран дар чашмони айёри обакиаш шӯълаи нафрат аланга зад. Оҳ, нокас! Ту дар инҷоӣ? Оё ту набудиӣ, ки маро эътироф намудан намехостӣ? Обатро ончунон ҷафам, ки аз ту саҳифаҳои холӣ монаду халос. Ин рӯзи саидро дер боз интизор будам, кунун он даррасид ва онро аз даст нахоҳам дод...

Қоғазу хомаро гирифта ба курсӣ нишаст, ба нуқтае нигаҳ дӯхта ба уқёнусӣ фикру зикрҳои фаносозанда фурӯ бирафт, гӯё сарриштаи сухани аз даст бирафтаро меҷуст. Сонияе пас хома дар шитоб буд:

Яғмогарон ва "умри абадӣ"

                                                     Яғмогарон ва "умри абадӣ"
                                                                 (ҳикояи ҳаҷвӣ)

   Чароғро хомӯш сохту вориди бистар гашт. Завҷааш бо маром хуррок кашида фикру хаёлро пароканда месохт. Бо туппӣ бинии ҳамсарашро пӯшонд ва садои хурроккашӣ нисбатан пастар шуд. Андешаҳо боз ба фазои нахустин баргаштанд. Бале, ниҳоят дар сини панҷоҳунуҳсолагӣ мақсади ҳаёти хешро амалӣ намуд. Бо чӣ азобу шиканҷаҳо, хушомаду пешомадҳо, дастовезҳои гарону зиёфатҳои ҷамшедона фарзанди аз ҷон азизу ширинаш, китоби хотироту ашъораш - "Умри абадзиндаи ман - ифтихори миллати ман"-ро аз дасти чоп берун овард. Пас умри азизу пуршарафаш ройгон нарафтааст. Номи муборакаш абадан дар дафтари таърих бо ҳарфҳои заррин сабт хоҳанд гардид. Исми омӯзгори рустоӣ -

Пайкаре андар оғӯши маркабҳо

                                                 Пайкаре андар оғӯши маркабҳо
                                                                 (ҳикояи ҳаҷвӣ)

   Айёме, ки дар гардуни беканорӣ адаб ситораи Ахтари Гардун фурӯзон бигашт, ҳарифону дӯстон чунин шаъну шукӯҳро чашмдор набуданд. Рӯзномаву маҷаллаҳо радиову телевизион пайваста перомуни нобиғаи ҳазораи вопасин - Ахтари Гардун ҳарф мезаданд, намоишҳои рангинро омода месохтанд. Аз чомеъаҳои хукпарварон оғоз намуда то занҳои пивонӯш ӯро узви фахрии созмонҳои хеш мехонданд. Баҳри таърих бо ӯ аксҳо мегирифтанд.
   Таърихнигорон ҳар қадаму суханашро фавран ба дафтари фардо медароварданд, то насли оянда зи он баҳра барад. Ширкату корхонаҳои мухталиф симои мубораки эшонро аз консерва баҳри гурбаҳо, то ба халоҷо нақш карда,

Каждум

                                                                         Каждум
                                                                   (ҳикояи ҳаҷвӣ)

    Хонаро чароғи рӯи мизи хира равшан месохт, марди дар курсии нимдошту рангпарида нишаста дастони харобу нисбатан дарозашро пеши бар гирифта ба фикр фурӯ рафтааст. Рӯи дарози серожанг, абрӯвони ба косахонаи чашм хамида, чашмони хурди чун чашмони моҳӣ беҳаракат, мижаҳои тез-тез ба ҳамдигар бархӯранда, бинии дароз, даҳони чӯкида, манаҳи борик,- хуллас ҳамаи ин ҷузъиёти зоҳирӣ, касро фавран аз худ тела медод.
   Дуру дароз ба қаламу қоғази дар дасташ буда маҳзунона нигариста монд. Имшаб ҳам ба шуғли дӯстдоштааш, ки ягона мояи ҳаёташ мебошад, даст заданист, вале аз ҳазорхонаи майнааш чизеро берун оварда наметавонист. Аз

Дафн дар мазори даҳриён ё парвози каллаи хунин

                                 Дафн дар мазори даҳриён ё парвози каллаи хунин
                                                                (ҳикояи ҳаҷвӣ)

   Ҷасади кабудгаштаро соате пеш аз мурдахона оварда буданд, бо формалин омехта хостанд ба зарфи тунугагин ҷой бидиҳанд, вале аз он дараке набуд. Наздикону атрофиён бо симоҳои сарду чашмони хушк ба ҷасади даҳрии ашаддӣ, ки умри хешро баҳри маҳви дину диндорон фидо намудааст, нигариста аз маргаш афсӯс мехӯрданд. Билохир усто зарфро ҳозир намуд. Бо чашмони хуморӣ лаҳзае ба майит нигаҳ афканда ба сӯйи ҳозирон назари карахте намуд. Яке аз дӯстони раҳаматӣ зуд вазъиятро дарк намуда ба усто шарҳ дод, ки чӣ тур бояд мурдаро ба тобут бигзорад.
   Бонувони андар ошхона гирд омада духтарони марҳумро зери тозиёнаи

Ҷаҳиш

                                                            Ҷаҳиш

                                                    (Ҳикояи ҳаҷвӣ)

   Завҷааш фарзанди хурдишро хобонду аз паси шустушӯ гардид. Кунун шароити баҳри кори эҷодӣ мувофиқе муҳаё гашт. Чатрро гирифта ба кӯча баромад, то каллашро аз фикру зикри ҳаёти рӯзмара, андешаҳои беохири зиндагӣ каме бошад ҳам, озод созад.

   Борони майдае мерехт. Дар куҷое хонда буд, ки ҳангоми борон илҳом ба ҷушу хурӯш меомадааст. Ва нозимону носирон дар чунин боду ҳаво қадам заданро меписандиданд. Шояд ин бегоҳи боронӣ он рӯзе гардад, ки дар саҳифаҳои таърихи адабиёт бо ҳар ҷузи майду ҷуйдааш сабт ёбаду аҳли тамаддун онро чун рӯзи  муқаддас пос доранд.

Устод Раҳнавардӣ Дарёгард - сардафтари адабиёти турк

                           Устод Раҳнавардӣ Дарёгард - сардафтари адабиёти турк
                                                                       (гротеск)

   Пас аз он ки устод Раҳнавардӣ Дарёгард баҳри романҳои истеҳсолиашон - "Сантехника ва робототехника", "Равғани мӯйлаб ва услубҳои истеҳсоли он", "Технологияи истеҳсоли чарби кенгуру", "Набарди чӯту компютер", "Ангиштканони динозаврсавор", "ВКП(б)+НКВД=Бародарони қиёматӣ", - ҷоизаи созмонҳои мухталиф - чармгарон, кадупарварон, шалғампарварон, морбозон, сагбозон, тимсоҳпарварон, бинидарозон, рӯдадарозон, носкашон, хабаркашон, шутурмурғсаворон, пивонӯшонро... соҳиб шуданд, аз ҳар тараф садоҳо баланд мешуд, ки - Устод, романе бинвисед, ки мукофоти Нобелро низ ба дом афтонад. Шумо фарди номбардори миллати моед, бояд ин мукофотро бо кадом роҳе

"Ҳомо коммунистус" чӣ ҷондорест?

                                       "Ҳомо коммунистус" чӣ ҷондорест?
                                                             (гротеск)

   Мӯҳтарам Ж.Э. шумо дар номаатон навиштед, ки ман коммунистаму ба кадом гурӯҳи одамӣ мансубам? Услуби саволро ба миён гузоштанатон мантиқан хатост. Зеро коммунистон зи аҷдодӣ одамӣ нестанд. Гарчанде, ки дар фосилаи эволюсияи 73 сола дар Иттиҳоди Шӯравӣ аз "ҳомо сапиенс" (одами бошуур) намуди ҷадиде бо номи мубораки "ҳомо советиус" арзи вуҷуд намуд, вале коммунистон ба ин гурӯҳ марбут наяанд. Табиатшиноси бузурги швед, Карл Линей дар осори машҳури илмиаш - "Системаи табиат" байни шипанзеву "ҳомо сапеиенс", "ҳомо троглодитес" яъне одами ғорӣ,- ғулро гузоштааст, ки иштибоҳи маҳз аст, зеро "ҳомо троглодитес" фавран ба одамӣ бошуур табдил наёфтааст.

Соли 9999, ё афкори «падарони миллат»

                                         Соли 9999, ё афкори «падарони миллат»

                                                                    (гротеск)

                                                                           Дӯстам Д. З. Ҳини сӯҳбате Шумо бигуфтед ки

                                                                           баҳри чӣ тоҷикон рӯҳияи озодпарастиро доро

                                                                           нестанд? Агар “падарони” ин миллат афкори

                                                                           ғуломонаю ҷаҳонбинии гедонистонаро чун

                                                                           барномаи ҳаётии хеш пазируфтанд, вой бар

                                                                           ҳоли тудае, ки зи паси онҳо равон аст!

                                                                           Бикушидам, ки дар ин навиштаҷот он

                                                                           афкорро тасвир бинмоям. Шумо форсиро хуб

                                                                            медонед ва он микробро бе зарабин ҳам хоҳед дид.

   Раискунанда бо ангуштонаш ба микрофон зада толорбудагонро зи олами хобҳои ширину гуворо берун биовард:

- Рафиқо, хобам бас будагист, болиштоя як сӯ монетону камтар кор кунем. О, рӯз бегаҳ шуд,тиливизорба чиза нишон метейем? Боз демократо нагун, ки коммунисто муфтхӯру ховолуди бисёра ҷам карден. Аз болои плон бояд мо масъалаи “Амали гардидани баъзе моддаҳои қонуни забони давлатия” дида мебуроем. Марҳамат, касое, ки фикру пешниҳод доран, ба микрофон наздик биён. Худотона шинос намудана а есотон набурод. Боз депутат Буйдимоғов барин ба ҷойи худотон занотона шинос накунетон.

Графоманҳои як диёр

                                                          Графоманҳои як диёр

                                                                      (гротеск)

   Соатҳои тӯлонӣ ба ойна менигаристу пешонаи мӯйзеркардаву чашмони беифодаву даҳони хурду дандонҳои бетартиб ҷойгиршудаашро, нишонаи хирадманди шаҳр медод ва дар ботинаш умеди ниҳонии адиб шудан дар туғён буд. Ақидаи комил дошт, ки барои адиб ҷуъзи аввалини ба зинаи шӯҳрат баранда намуди зоҳирист. Бинобар ҳамин, атри арзобаҳое, ки аз дӯкони деҳа ба даст меовард, ба ҷеҳраи нобиғонааш пошида боқимондааш ба гӯлӯяш мефаромад, то андешаҳои рангине, ки дар фазои тахайюлоти адибон зуҳур мекунад, дар сари ӯ ҳам қадам ранҷа бифармояд, мутаассифона ин лаҳзаҳо ба ғайр аз нияти меъдаро пур намуданд, дар каллаи афлотунонааш дигар фикри “муқаддасе” падид